Jesteś tutaj:Strona główna / Video

Video - WCAG 2.0

Coraz większym problemem dla osób głuchych staje się przekaz video. Ten sposób komunikacji już jest bardzo popularny i szacuje się, że w niedalekiej przyszłości większość serwisów będzie zawierało materiały filmowe. Około 85% Internautów deklaruje, że woli oglądać filmy niż czytać artykuły. Szacuje się, że w ciągu najbliższych 5 lat liczba osób, korzystających z różnych form przekazu video w Internecie wzrośnie prawie czterokrotnie. Ta forma komunikacji jest dodatkowo niebywale skuteczna. Przeciętny Internauta zapamiętuje ok. 10% informacji, jakie przeczyta w Internecie ale za to 50%, które pozyska poprzez video. W ciągu półtoraminutowego filmu można przekazać aż 7,5 stron tekstu w formacie A4. Brak odpowiedniego tłumaczenia filmów video całkowicie wykluczy osoby głuche, jako odbiorców tej formy przekazu. Konieczne jest zatem wyposażenie filmów w trzy alternatywne formy tłumaczenia. Pierwszą z nich są napisy umieszczone w treści filmu. 

Na rynku jest wiele programów umożliwiających wstawianie napisów i można to zrobić własnymi siłami i małym nakładem kosztów. Dbając o jakość napisów, najlepiej jest skorzystać z pomocy specjalistów, zwłaszcza w przypadku tłumaczenia trudnych, specjalistycznych i skomplikowanych przekazów.

W środowisku osób niesłyszących i specjalistów przez cały czas toczy się dyskusja, w jaki sposób należy umieszczać napisy. Czy powinny to być napisy bazujące jedynie na liście dialogowej i umieszczane 1:1? Dokładnie tak, jak wyglądają dialogi? W tym wypadku problem polega na tym, że przy szybkich i długich dialogach napisy musiałyby się wyświetlać bardzo szybko i w dodatku uwzględniać ilość możliwych do wyświetlenia linii pod obrazem. Specjaliści sugerują, aby napisy mieściły się w dwóch liniach, a czas wyświetlania nie był krótszy niż 3-4 sekundy.

Czy napisy powinny być uproszczone i podane w takiej formie, aby osoby głuche mogły je zrozumieć? W części środowiska osób niesłyszących panuje sprzeciw wobec tego rodzaju podejścia. Spora część osób nie chce być pozbawiana możliwości obcowania z językiem polskim w całej jego okazałości.

Czy w napisach powinno uwzględniać się i w jak dużym stopniu opisy odgłosów typu: dzwonek do drzwi, odgłos burzy, szum wiatru, itp.? Czy uwzględniać zapis fonetyczny? Wiele osób niesłyszących nie wie, że „3” można wymówić jako trzy, czy, szy. Rekomendacje na temat napisów dla niesłyszących ciągle meandrują gdzieś pomiędzy wymaganiami samych zainteresowanych a subiektywnym podejściem osób tworzących napisy.

Drugą formą jest umieszczenie tłumaczenia migowego. To rozwiązanie jest najbardziej kosztowne, ponieważ wymaga zaangażowania specjalisty tłumacza. Do tego dochodzą koszty nagrania i obróbki materiału. Dobrą praktyką stało się umieszczenie postaci tłumacza w prawym dolnym rogu ekranu. Dla zwiększenia czytelności przekazu, tłumacz pojawia się na tle ciemnego kwadratu lub prostokąta. To rozwiązanie, choć czytelniejsze, w odbiorze dla niesłyszących odbiorców zabiera niestety sporą część obrazu. Dlatego częściej twórcy tego typu rozwiązań decydują się na „wycięcie” postaci tłumacza z tła. W takim wypadku należy zwrócić szczególną uwagę na jakość nagrania i oświetlenie. Postać powinna być bardzo dobrze oświetlona, ze szczególnym uwzględnieniem rąk, kluczowych w przekazie języka migowego. Dla skutecznego i efektywniejszego przeprowadzenia nagrania z tłumaczem należy wcześniej zapoznać go z materiałem video i dostarczyć ewentualny scenariusz lub listy dialogowe. Trudność w tym rozwiązaniu polega na wyborze języka pomiędzy PJM i SJM oraz szybkości tłumaczenia i literowania trudnych wyrazów. Najwyrazistszym przykładem są głuche dzieci. Podobnie jak dzieci słyszące dopiero uczą się języka i nie wszystko są w stanie zrozumieć. Środowisko osób niesłyszących w tej kwestii również jest podzielone. Więcej niż połowa z nich preferuje PJM.

Ostatnim rozwiązaniem, które można zastosować w przypadku braku możliwości realizacji dwóch pierwszych jest umieszczenie obok materiału filmowego pliku tekstowego zawierającego listy dialogowe lub audiodeskrypcję.

Audiodeskrypcja to sztuka opisu, umożliwiająca osobom niewidomym i niedowidzącym usłyszenie obrazu, którego nie mogą zobaczyć. Wpleciony pomiędzy dialogi głos lektora opisuje to, co dzieje się na ekranie, miejsce akcji, porę dnia, postacie, scenografię, kluczowe elementy niezbędne do zrozumienia kontekstu. Dobrze przygotowana audiodeskrypcja jest piękną opowieścią, którą głos lektora maluje w wyobraźni osób  niewidomych - podobnie osoby widzące odbierają obraz twórcy filmu, ciesząc swoje oczy. W audiodeskrypcji wykorzystuje się formy poetyckie, bazujące na metaforach, porównaniach i wszystkich tych elementach, które pobudzają wyobraźnię. Nie zakłada ona jednocześnie tłumaczenia rzeczy oczywistych, takich jak opisy znanych dźwięków, pojawiających się w czasie filmu. Nie wypełnia również treścią wszystkich luk czasowych pomiędzy dialogami, dając odbiorcy szansę poczucia klimatu obrazu.